Charakterystyka branży gotowych produktów spożywczych
W 2020 roku firma Biostat® Centrum Badawczo-Rozwojowe przeprowadziło badanie marketingowe dotyczące dań gotowych. Badanie zostało przeprowadzone na reprezentatywnej grupie 1000 respondentów z całej Polski, którzy przynajmniej raz w tygodniu kupują danie gotowe. Danie gotowe było w badaniu określane jako posiłek w pełni przygotowany przez producenta, nadający się do spożycia po uprzednim podgrzaniu.
Wyniki badania pod kątem opakowań dan gotowych jakie
najczęściej wybierają konsumenci przedstawia poniższy wykres.
Wykres 1 Preferencje
konsumentów odnośnie opakowań dań gotowych
Źródło: opracowanie własne na podstawie www.statystyka.az.pl
Respondenci postrzegają opakowania szklane jako
najbardziej neutralne, czyli nie reagujące
z żywnością. W/w badanie wskazało również, że wśród typów dań gotowych jakie
wybierają konsumenci dominuje kuchnia tradycyjna. Preferencje respondentów co
do rodzajów dań gotowych są następujące: największą popularnością cieszą się
pierogi, bo wybiera je 27% respondentów (faszerowane mięsem – 25%, pierogi
ruskie 20%, z kapustą i grzybami 17%, z serem i uszka 9%, 5% owocowe), 20% fasolkę
po bretońsku, 20% flaki, 18% gołąbki, 10% klopsy i 5% bigos i gulasz.
Wykres 2
Preferencje konsumentów odnośnie dań gotowych
Źródło: opracowanie własne na podstawie www.statystyka.az.pl
Dania gotowe kupowane są zazwyczaj w dyskontach (62%),
marketach (57%) oraz sklepach spożywczych (32%).
Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi przez Grupę
AdRetail oraz Hiper-com Poland na terenie 10 dużych miast[1]
blisko 80% ankietowanych z dużych miast kupuje gotowe dania. Prawie 40% badanych
chce przede wszystkim w ten sposób zaoszczędzić swój czas. Niecałe 40% konsumentów
przyznaje, że zaopatruje się w tego typu towary 4 razy w tygodniu.
Badanie zostało zrealizowane wśród 548 osób
bezpośrednio robiących zakupy w sieciach handlowych, głównie w hipermarketach,
dyskontach, supermarketach i sieciach convenience. Uczestniczyły w niej tylko
te osoby, które na wstępie rozmowy wyraźnie zadeklarowały, że regularnie same
robią zakupy spożywcze – minimum raz w tygodniu.
Obserwuje się tendencję poszerzania oferty dań
gotowych. Początkowo na rynku dań gotowych dominowały zupki. One stanowiły
stosunkowo niewielki element całodziennego planu żywieniowego. Obecnie oferta
jest znacznie szersza i lepsza jakościowo. Są osoby, które w zasadzie tylko i
wyłącznie bazują na gotowych potrawach. Wcześniej to nie miało miejsca. Tempo
życia staje się coraz szybsze i intensywniejsze, najczęściej więc konsumenci
stawiają na wygodę oraz oszczędność czasu. Dania gotowe są dla takich
konsumentów doskonałym rozwiązaniem. Decyzje konsumentów często są uzależnione
od obowiązującej mody żywieniowej. W ostatnich latach szczególnie silnym
trendem stała się kuchnia roślinna. Propozycje wegetariańskie czy wegańskie są
coraz częściej poszukiwane w sklepach. Wyraźnie widać również zwrot w stronę
potraw orientalnych. Z badania również wynika, że 46% ankietowanych dokonuje
zakupów dań gotowych spontanicznie. Obecne trendy pokazują, że polski klient
zwraca większą uwagę na jakość niż cenę. Nie będzie więc starał się ograniczyć
wydatków. Zakupów nie zaplanuje, tylko zrobi je spontanicznie.
Ponad 50% kupujących sprawdza skład produktu, a
przeszło 30% zwraca uwagę na promocyjną cenę. Dla konsumentów coraz większe
znaczenie mają także walory zdrowotne spożywanych produktów. Dla nich idealnym
rozwiązaniem są mrożone dania. Badanie potwierdza większą ufność konsumentów do
dań gotowych. Wpływ na to ma m.in. powszechny dostęp do informacji. Dzisiaj nie
da się bazować na słabej jakości. Taka firma jest skazana na porażkę ze względu
na powszechny dostęp do narzędzi komunikacji w social mediach.
Nie tylko osoby żyjące w biegu sięgają po dania gotowe.
Częściej decydują się na nie także rodziny, te większe i mniejsze. Nie chodzi
jednak tylko o oszczędność czasu. Konsumenci wybierają je ze względu na
zaufanie do danej marki. Ponadto sięgają po dania, jakich jeszcze nie znają lub
nie potrafią sami przyrządzić w domu, a także te z egzotycznymi składnikami,
które trudno im kupić w pobliskim sklepie.
Spośród mięsnych dań gotowych na tackach najlepiej
sprzedają się te, które bazują na kuchni polskiej. Polacy są przywiązani do
tradycyjnych potraw, ale jednocześnie rośnie też zainteresowanie smakami
świata.
W dzisiejszych zabieganych czasach atutem produktu jest
również gramatura. Producenci oferują porcje do zjedzenia na raz, dopasowane do
apetytu i możliwości określonych grup odbiorców. Innym atutem nowoczesnych dań
gotowych, jest to, że często smakują one doskonale zarówno na zimno, jak i na
gorąco. Podkreślają, że o wysokiej rotacji na półce decyduje także estetyczne i
funkcjonalne opakowanie.[2]
Rosnąca konsumpcja dań gotowych sprawia, że producenci
żywności konsekwentnie rozbudowują swoją ofertę, a na sklepowych półkach można
już znaleźć niemal nieograniczony wybór produktów
z segmentu convenience. Dotyczy to zarówno dużych sieci, jak i mniejszych
punktów sprzedaży,
a także stacji benzynowych. Badanie nt. konsumpcji dań gotowych, zrealizowane
na zlecenie marki Konspol, pokazało, gdzie Polacy kupują dania gotowe. Z
raportu „Badanie nt. konsumpcji dań gotowych” wynika, że dania gotowe kupowane
są we wszelkiego rodzaju punktach sprzedaży, takich jak między innymi:
dyskonty, hipermarkety, supermarkety, małe sklepy lokalne i sieciowe.
Preferencje dotyczące zakupu poszczególnych kategorii produktów różnią się w
odniesieniu do każdego z nich. Przykładowo, w przypadku dyskontów kształtują
się następująco: kotlety panierowane – 54%, gotowe przekąski na tackach lub w
pudełkach - 52%, kiełbaski, hamburgery
i hot-dogi w bułkach – 40%, pełne dania – 48%, dania garmażeryjne – 59%, gotowe
kanapki – 34%, zapiekanki – 57%. Na to co konsumenci kupują mają wpływ nie
tylko indywidualne preferencje i czynniki demograficzne, ale również pory dnia
– samej transakcji i planowanej konsumpcji. Kanapki nabywamy najczęściej rano
(49%), z przeznaczeniem zarówno na śniadanie (42%), jak i lunch w pracy (32%)
lub przekąskę (28%). Pełne dania to przede wszystkim propozycja obiadowa (57%
kupuje, a 52% konsumuje je w porze obiadu), podobnie jak dania garmażeryjne
(zakup i spożywanie w porze obiadu – 56%). Przekąski kupowane są również
głównie w porze obiadu (45%), ale z różnym przeznaczeniem - na obiad (38%), mniejszy
posiłek (28%), kolację (27%) czy domówki (23%). Coraz silniejszą konkurencję
dla tradycyjnych sklepów stanowią bary na stacjach benzynowych. Trend przekąsek
„na drogę”, kupowanych także spontanicznie przy okazji tankowania samochodu,
rośnie w siłę, a asortyment produktów stale się poszerza. Wśród dań gotowych
dostępnych w barach na stacjach benzynowych największym zainteresowaniem cieszą
się hot-dogi (67%), zapiekanki (47%) i kanapki (36%). Z tej formy zakupu dań
gotowych korzystają najczęściej osoby młode, w wieku 20-39 lat, głównie
mężczyźni (51%). Co piąty badany przyznał, że udaje się na stacje, gdy ma
ochotę na ciepłe jedzenie, a sklepy są zamknięte. Według aż 60% respondentów
zakaz handlu w niedzielę przyczynia się do częstszego kupowania dań gotowych na
stacjach benzynowych – zarówno w części sklepowej, jak i barowej.[3]
Łącznie polski rynek gotowych dań pod koniec 2019 roku warty był ponad 2,7 mld zł. Składają się na niego dania półkowe, o wartości rynku 488 mln zł, oraz dania mrożone, w tym pizze, zapiekanki i pierogi, których wartość sięgała do 705 mln zł. Zwiększające się dochody i kurczące się zasoby wolnego czasu mieszkańców miast wpłynęły na rozwój rynku, a dodatkowy nacisk na innowacje nakłada rosnąca troska o stan środowiska, nowa tendencja mająca na celu unikanie konserwantów oraz rosnące grono wegetarian. Rynek dań wegetariańskich rozwija się dynamicznie nie tylko dzięki wegetarianom, ale bardziej fleksitarianom, którzy nie rezygnują z mięsa, lecz je ograniczają i szukają nowych smaków. Rośnie także znaczenie innowacji w opakowaniach dań gotowych. Powiększa się rynek opakowań biodegradowalnych, także do dań na wynos. Kłopotem jest wyższa cena, jednak branża spodziewa się, że dzięki dyrektywie unijnej zwalczającej jednorazowy plastik od 2021 r. ogromnie wzrośnie popyt. Według analizy Deloitte jedna trzecia z 3,5 mln ton tworzyw sztucznych zużywanych przez polski rynek wykorzystywana jest do produkcji opakowań. Poziom ich recyklingu wynosi jedynie 40%.[4]
[1] https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/badanie-wazniejsza-jakosc-niz-cena-tak,96,0,2423648.html
[2] https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykul/dania-garmazeryjne-popyt-na-tacki-gwaltownie-rosnie
[3] https://biznes.newseria.pl/komunikaty/gdzie-polacy-kupuja-dania,b1479474290
[4] https://www.rp.pl/Analizy-Rzeczpospolitej/309259992-Klientom-brakuje-czasu-wiec-dania-gotowe-rosna.html
.png)